SON DAKİKA HABERLERİ
- Samsun
- Son Güncelleme 17:36
Çocuğun ahlaki gelişimini nasıl destekleriz?
Öncelikle anne baba olarak nasıl bir insan yetiştirmek istediğimizi bilmeliyiz. “Sorumluluk sahibi olması”, “diğer insanları önemsemesi”, “yeri geldiğinde başkaları, ülkesi, görevi, vb. durumlar adına fedakârlık yapabilmesi” gibi özellikleri önemsiyorsak, çocuğumuza da bu değerleri aktarabiliriz.
Örneğin, şu soruların yanıtlarını kendimiz arayabiliriz: Sorumluluk sahibi olması önemli mi? Yoksa biz onun adına pek çok sorunu halletmeye hazır mıyız? Kazanç ve başarı uğruna zaman zaman dürüstlükten vazgeçilebilir mi? Çalışmadan kazanmak ne kadar kabul edilebilir?
İlk söylenmesi gereken öncelikle doğru örnek olmaktır. Siz yalan söylerseniz, ondan yalan söylememesini bekleyemez-siniz. Siz sigara içerseniz ondan sigara içmemesini isteyemezsiniz. Siz kaba, küfürlü konuşursanız, o da kaba ve küfürlü konuşunca ne diyeceğinizi bilemezsiniz.
Her şeyden önce onu olduğu gibi kabullenebilmeliyiz. Sadece onu çocuğumuz olduğu için sevdiğimizi bilmeli. Sevgimizi geri çekmek, bir çocuğa küsmek, anne babanın elindeki en son çaredir, yapılabilecek en son yöntemdir. Sevilmediğini, istenmediğini düşünen birisinin kaybedeceği bir şey kalmamıştır.
Yaptığı olumlu davranışı vurgulamayı bilmeliyiz. Örneğin, Birlikte oynadığımız bir oyunda, yaptığı bir resimde zorlanabilir, yarım bırakabilir, iyi yapmadığını düşünebilir. Yine de, en azından çaba göstermiştir. Yapmaya niyet etmiştir. Önemli olanın denemek olduğunu, emek harcamak olduğunu vurgulayabiliriz.
Yanlış davranışı görmezden gelmemeliyiz: Örneğin, “yalan söylediğinde”, “bir diğerinin eşyasını izinsiz aldığında” bilmezden gelmek ya da onu korumak, ona yapılacak en büyük kötülüklerden biridir. Sakince yüzleşmeli ve uygun bir yaptırım uygulanmalıdır.
Dürüstlüğü, saygılı olmayı, sorumluluklarını yerine getirmeyi ödüllendirmeli, pekiştirmeliyiz. Örneğin, “kızacağımızı bildiği halde gerçeği söylüyorsa”, kızmak yerine öncelikle doğruyu söylediği için teşekkür edebiliriz. Vereceğimiz cezayı hafifletebiliriz.
Bizden ayrı zamanlarda da hayatını nasıl geçirdiğini bilmeli, arkadaşlarını tanımalıyız. Örneğin, kötü örnek olan bir akranının etkisiyle bizim yıllarca uğraştığımız yöntemler geri planda kalabilir.
Bir olumsuz davranışı olduğunda, onu aşağılamadan, küçük düşürmeden, o olumsuz davranışı eleştirmeliyiz: Örneğin, kardeşine vurduğunda, “Ne kadar kıskançsın”, “Ne sinirli bir çocuk oldun sen” demek yerine “Kardeşine vurman doğru değil. Sinirlendiğimizde sinirlerimize söz geçirmeyi bilmeliyiz” gibi bir söz kullanmak daha yerinde olacaktır.
Diğer önemli nokta sağlıklı bir iletişim dili kullanmaktır: Örneğin, “sen dili” yerine “ben dili” kullanılabilir. “Yalan söylemen hiç doğru bir şey değil, yalan söylememelisin” yerine “Doğruyu söylemediğinde çok öfkeleniyorum, ne yapacağımı bilemiyorum” demek daha etkili olabilir.
Kaynak: Çocuğun Ruhsal Gelişimi (Koray Karabekiroğlu- Say Yayınları)
Yorum Yap
0 Yorum