Arama kurtarma köpekleri Samsun AFAD’ın göz bebeği

Arama kurtarma köpekleri, doğal afetlerde önemli bir görev üstleniyor. Samsun İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nde görevli köpek eğitmenleri, 3 canlı arama, 1 iz takip ve 1 ceset arama köpeği ile her türlü olay ve afetlerde kayıp kişilerin arama kurtarma çalışmalarında başarıyla görev yapıyor.

Arama kurtarma köpekleri, Samsun İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD) bünyesinde önemli görevlerde bulunuyor.

AFAD’ın Köpek Eğitim Merkezi’nde 3 canlı arama, 1 iz takip ve 1 ceset arama köpeği yer alıyor. Belçika çoban köpeği cinsi olan Kito, Çiçi ve Mali isimli canlı arama, Ovit isimli iz takip ve Abrek isimli ceset arama (kadavra köpeği) eğitmenlerinin gözetiminde her türlü olay ve afetlerde kayıp kişilerin bulunması için yapılan arama kurtarma çalışmalarında yer alıyor. Merkezde görevli Köpek Eğitmenleri Abidin Korkmaz, Kemal Kabakoğlu ve Erdem Kafkas ile Veteriner Hekim Hüseyin Yerlikaya, arama kurtarma köpekleri için yoğun bir mesai harcıyor.

Arama kurtarma köpekleri, AFAD ekiplerinin göz bebeği.

‘Arama kurtarma köpeklerinin, Irksal özellikleri ön planda’

Özellikle doğal afetlerde kayıp kişilerin bulunması için yapılan çalışmalarda AFAD’a ait bu 5 köpek aktif yer alırken çalışmalarda önemli bir rol oynuyor. Arama kurtarma ekiplerinin zamanla yarıştığı olaylarda arama kurtarma köpekleri de ekiplere çalışmalarda büyük hız kazandırıyor. Köpeklerin bakımı da titizlikle yapılıyor. Köpekler hem mental olarak hem de çeviklik parkurları ve enkaz aramaları ile fiziksel olarak da olası durumlar için hazır tutuluyor. Hırslı, inatçı, cesaretli, psikolojik ve fiziksel düzeylerinin güçlü olmasının bu köpeklerinin en önemli ırksal özellikleri olduğu belirtildi.
Arama kurtarma köpeklerinin çeşitli kriterler değerlendirildikten sonra verilen eğitimin ardından göreve başlatıldığı ifade edildi. Bu özel köpekler 8-10 yıllık görev süreleri sonrasında ise görevden ayrılıyor.

AFAD ekipleri haftanın belirli günlerinde köpekleri eğitime alıyor.

’10 yıla kadarki ceset ve ceset parçasını her türlü koşulda bulabiliyor’

Köpek eğitmeni Abidin Korkmaz, Abrek'in Türkiye’deki AFAD merkezlerindeki tek ceset arama köpeği olduğunu söyledi. Korkmaz, “Abrek Türkiye’nin 7 bölgesinde farklı iklim şartlarında ceset ve ceset parçalarını bulma eğitimi aldı. Türkiye'nin her yerinde görev yapabilecek seviyede. Verilen görev doğrultusunda Samsun’un yanı sırada Türkiye’nin birçok ilindeki olaylarda görev yaptı. Kadavra, ceset parçası, kemik, kan kokusu, kemik tozu, her insan için sabit ve farklılık göstermiyor. Abrek 10 yıla kadarki ceset ve ceset parçalarını bulabilme özelliğine sahip. Ayrıca cesedin yakılması ya da kanın kimyasallarla silinmesi gibi faktörler de Abrek’in onu bulmasına asla engel değil. Bununla ilgili gerekli eğitimler verildi. Özellikle adli olaylarda kan silinebiliyor, bazen kimyasallar kullanılabiliyor. Bizdeki bu arama kurtarma köpekleri kan kokusunu çok rahatlıkla alabiliyor. Bu ırk eğitime yatkın, hırslı, oyun oynamayı seven, inatçı, korkuları olmayan bir ırk. Sonuçta ceset araması yapıldığı için köpeğin psikolojik gücünün de yüksek olması gerekiyor. Her ırk köpekte bu çalışmayı yapamayabilirsiniz. Abrek'in yanılma payı yok. Eğitim aşamasında hayvanlara ait kan ve kemik parçaları ile de çalışıldı. Adli tıp profesörlerinden de destek alındı" dedi.

Arama kurtarma köpekleri. AFAD'ın doğal afetler başta olmak üzere birçok çalışmasında hizmet veriyor.

‘Köpeklerin koku alma özelliğinden daha iyi bir teknoloji şuan yok’

Canlı arama köpekleri Kito, Mali ve Çiçi’nin özellikleri ve arama kurtarma çalışmalarındaki önemini anlatan AFAD’da görevli köpek eğitmeni Erdem Kafkas, “Kayıp olaylarında ya da olağanüstü olaylarda afetlerde görev sırasında kayıp kişilerin bulunması noktasında arama kurtarma köpekleri çok önemli bir görev üstleniyor. Arama kurtarma köpekleri, güçlü karaktere sahip, iyi koku alma özelliği olan, motivasyonu yüksel, av ve içgüdü özelliği yüksek, atletik olarak güçlü yapıda köpekler olmak zorunda. Şuan elimizdeki hiçbir teknolojik cihaz köpeklerin burunlarının koku alma gücünün üzerinde değil. Bir enkaz altında olan ya da bir bölgede kayıp olan kişilerin bulunması için yapılan çalışmalarda canlı arama köpekleri çok önemli bir görevi de üstlenmiş oluyor” diyerek şöyle konuştu:

“Çünkü kayıp kişinin canlı bulunabilmesi için zamanla bir yarış oluyor. Bu yarış sırasında arama kurtarma köpekleri çalışmalarda size hız katıyor. Deprem, sel gibi afetlerin yanı sıra özellikle yaz mevsiminde kayıp vakalarında her yıl artış oluyor. Köylerde alzheimer hastaları, yaşlı vatandaşlarımız ya da küçük çocukların kayıp vakaları yaz döneminde sıkça görülebiliyor. Bizim vatandaşlarımızdan beklentimiz kişinin kayıp olduğunu fark ettikleri anda kendileri aramaya başlaman hemen bize haber vermeleridir. Böylece biz hızlıca bölgeye intikal edip arama kurtarma çalışmalarına köpeklerimizle hızlıca başlayabiliriz.”

AFAD bünyesinde hizmet veren köpekler, düzenli olarak eğitimden geçiyor.

‘İlk 48 saat çok önemli’

AFAD’da görevli köpek eğitmeni Kemal Kabakoğlu ise iz takip köpeği Ovit’in kayıp kişilerin bulunması için yürütülen arama kurtarma çalışmalarındaki önemini anlattı. Özellikle kayıp kişi olayında ilk 48 saatin iz takip köpekleri açısından çok önemli olduğuna dikkat çeken Kabakoğlu, “Kayıp kişinin en son kullandığı eşyasındaki kokusu üzerinden iz takip köpeği alanda arama yapıyor. Bu noktada birçok faktör köpeğin kokuyu bulmasına etki edebilir. Ovit, kayıp kişinin kokusunu bölgede yakaladığı sürece takip eder. Kişinin ne kadar uzakta olduğundan ziyada rüzgar nem gibi kokunun dağılmasını etkileyecek hava şartları bizim için daha çok önemli. Aksi takdirde Ovit, yakaladığı koku devam ettiği sürece kokunun peşinden gidip takibi bırakmaz. Kayıp kişinin arama çalışmasını yaptığımız bölgede ne kadar az kişi olursa köpeğin bildiği koku izini takibi daha kolaylaşıyor. Başka kişilerin alana girmesiyle başka kokular da bölgeye yayılabiliyor. Bu nedenle dışarıdan başka kişiler bölgeye girmeden önce iz takip köpeğimiz ile arama yapmaya başlamamız bizim için çok önemli. Kayıpların arama çalışmalarında arama kurtarma köpeklerinin oluşu çalışmaları bir adım öne çıkarıyor, hızlandırıyor” diye konuştu.

AFAD bünyesinde Türkiye genelinde 17 canlı arama, 5 iz takip ve 1 ceset arama köpeği bulunduğu belirtildi.

AFAD Köpek Eğitim Merkezi.