Sadece leyleklerin yaşadığı köy nerede?

Samsun’da, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde yaklaşık 50 leylek yuvasının bulunduğu 20 dönümlük ormanlık bölge ‘leylek Köyü’ olarak adlandırılıyor. 'Leylek Köyü' alana gelen ziyaretçilerin ve kuş gözlemcilerinin ilgi odağı oluyor.

Samsun’un 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarında bulunan 56 bin hektar alana sahip Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde, yaklaşık 20 dönümlük ormanlık bölgede yaklaşık 50 leylek yuvası yer alıyor. Bafra ilçesinin Doğanca Mahallesi'nde 'Leylek Köyü' diye adlandırılan yuvalara nisan ayında gelip üreyen leylekler, ağustostan sonra göç ediyor. Bölgeye gelen ziyaretçiler ve kuş gözlemcileri ise ‘Leylek Köyü’ne ilgi gösteriyor. Leylek Köyü’nün hemen yanındaki gözlem kulesine çıkan vatandaşlar, yuvalardaki leylekleri rahatlıkla görebiliyorlar. Konulan tabelalarla leylekler hakkında bilgi veriliyor.

‘Türkiye’deki en yüksek leylek popülasyonu’

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ornitoloji (kuş bilimi) Araştırma Merkezi Görevlisi Doç. Dr. Kiraz Erciyas Yavuz, Mart ayında deltaya gelen leyleklerin yuvalarında şuan yavrularının bulunduğunu belirterek “Bölgede yaptığımız çalışmalar kapsamında 2002 yılından bu yana yavru çıkış zamanından sonra yavru sayımları yaparak leyleklerin alandaki üreme başarısına bakıyoruz. Yaptığımız çalışmalarda, deltada yaklaşık bin çift leylek olduğunu biliyoruz. Her geçen yıl leylek varlığı bölgede artıyor. Her yuva 2 ila 6 yavru bulunuyor. Bunlardan ortalama 4 yavru uçuyor bu da toplamda 6 bin leyleğin Haziran ayında deltada gökyüzünde uçağı anlamına geliyor. Ayrıca Kızılırmak Deltası leylek popülasyonu açısından Türkiye geneline baktığımızda çok önemli bir nokta. Deltadaki leylek popülasyonu, Türkiye'deki en yüksek leylek popülasyonunu oluşturuyor. Bütün deltaya yayılmış ağaçlarda leylek yuvaları var. Eylül ayına kadar burada kalacak ve ardından göç edecekler" diye konuştu.

Erciyas, bölgede yaşayan vatandaşların da leylekleri sevdiklerini belirterek “Leylekler sosyal canlılar ve insanlara yakın olmayı seviyorlar. Türkiye’de birçok noktada evlerin çatılarına, direklere, bacalara yuva yaparlar ancak Kızılırmak Deltası’ndaki bölgede ağaç sayısının da fazla olması nedeniyle yuvaları ağaçlarda bulunuyor. Bölgede daha çok çeltik tarımı yapıldığı için leylekler tarlalardaki zararlıları yiyerek besleniyorlar. Bu da çiftçiler açısından olumlu bir durum oluşturuyor. Bölgedeki insanlar da leylekleri sahipleniyorlar” şeklinde konuştu.

‘359 kuş türüne ev sahipliği yapıyor’

Türkiye'de var olan 486 kuş türünün 359 tanesine ev sahipliği yapan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti 13 Nisan 2016'da Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alındı. Temmuz 2018'de araç girişine kapatılan deltanın, 5 bin 174 hektarlık kısmı Yaban Hayatı Geliştirme Alanı olan ve Uluslararası Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında bulunuyor. Deltada irili ufaklı 20 göl ile büyük bataklık ve sazlık alanlar yer alıyor. Avrupa Kuş Alanları Envanteri'ndeki en önemli 4 kriterden 3'üne sahip olan Kızılırmak Deltası, göç sırasında Karadeniz'i doğrudan aşan kuş türleri için yaşamsal önem taşıyor. Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, son olarak geçen Mayıs alında Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle 'kesin korunacak hassas alan' ilan edilen 21 yerden biri oldu. Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, dünyada nesli tükenme tehlikesi altındaki türleri barındırıyor. Alanda, şu ana kadar tespit edilen kuş türlerinden 18'inin nesli tükenme tehdidi altında olduğu, 21'inin ise nesli tehlike altına girmeye yakın türler arasında yer aldığı belirtildi.