Samsun’daki Anadolu Mozaiği kıyafetlerle ortaya çıkarıldı

• Yaprak KOÇER
• 12.10.2021 10:29
• 0

Samsun Olgunlaşma Enstitüsü tarafından 3.5 yıl süren çalışma ile tarihi süreçte kente başka illerden gelerek burada yaşayanların giydiği kıyafetler tek tek araştırılıp bulundu.

‘Anadolu Mozaiği’ ismi verilen proje kapsamında yaklaşık 100 yıl önce Samsun’da giyilen toplam 45 kadın ve erkek kıyafeti orijinaline uygun halde yeniden dikildi. Öte yandan bu 45 kıyafet için Kitre Bebek Koleksiyonu da hazırlanmaya başlandı.

Samsun Olgunlaşma Enstitüsü tarafından geleneksel el sanatlarının ve kültürel değerlerin arşivlenerek muhafaza edilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla yaklaşık 3.5 yıl önce  ‘Anadolu Mozaiği’ adlı projesi başlatıldı. Proje ile geçmişte çeşitli nedenlerden Samsun’a göç etmiş ailelerin o dönemlerde giydikleri kıyafetler tek tek araştırıldı.

Ailelerin hangi illerden geldikleri ve kıyafetlerin hangi yörelere ait oldukları belirlendi. Bu kapsamında Samsun’un yanı sıra Sinop, Amasya, Kastamonu, Giresun, Ordu illeri ve ilçelerinde yaşayan kadın ve erkeklere ait yöresel giysiler yerinde incelendi, fotoğraf ve video çekimleri ile kayıt altına alındı.



‘Araştırma çalışması 1 yıl sürdü’

Literatür çalışması ve yerinde incelemeler yaklaşık 1 yıl sürdü. Ardından Enstitünün Sanat Tasarım Atölyesinde stilist çizimleri, grafik ve fotoğrafçılık atölyesinde ise çizimleri yapılan farklı yörelere ait toplam 45 kadın ve erkek kıyafeti ile aksesuarlarının üretimi giyim, kuyumculuk ve el sanatları atölyelerinde gerçekleştirildi. Çalışma Haziran 2021’de tamamlandı.



‘Katalog yapılması planlanıyor’

Kayıt altına alınan ve üretimi yapılan her bir kıyafet için dikim yöntemi ile kullanılan kumaş ve aksesuarların özelliklerinin anlatıldığı metinlerden ve kıyafetlerin fotoğraflarından oluşan bir katalog meydana getirilmesinin planlandığı belirtildi.  



Kitre Bebek Koleksiyonu hazırlanıyor

Bu projeden elde edilen ürünler ve verilerden yola çıkılarak 2021 yılında ‘Anadolu Mozaiği Kitre Bebek Koleksiyonu’ adlı projeye ise geçen ay başlandı. Bu proje ile yöresel kıyafetler ve aksesuarların minyatür halleri aslına uygun olarak atölyelerde üretilip kitre bebeklere giydirildi. Bu çalışma ile geleneksel el sanatlarına ve kültürel değerlere olan ilginin artırılmasının hedeflendiğini ifade edildi.



‘Koleksiyon 3.5 yılda tamamlandı’

Samsun Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Fatma Arslan, 3.5 yıllık bir emeğin ardından koleksiyonun Haziran 2021’de tamamlandığını belirterek “Bu çalışmayı yapmaya karar verdiğimizde ‘Samsun’da Anadolu Mozaiği’ diyerek yola çıktık. Öncelikle Samsun’da yaşayan gelin olarak gelen göçle gelen ailelerin giysilerini araştırdık. Bu giysiler içinden tek tek Türkiye’nin her yerinden buraya göç geldiğini gördük.

Bunun yanı sıra Samsun’un ve ilçelerinin geleneksel giyim kuşam kültürünü de araştırdık, diğer şehirleri de araştırırken. Samsun’da yaşayan ve bir şekilde göç eden ailelerin geleneksel giysilerini araştırdığımızda aynı zamanda Anadolu mozaiği ile Samsun mozaiği de ortaya çıktı. Samsun’da yaşayanları daha çok baz alarak 45 kente ait geleneksel il belirledik” diye konuştu.



‘En az 100 yıl öncesindeki döneme ait’

Günümüzden yaklaşık 100 yıl öncesine ait dönemde giyilen giysilerin yansıtıldığını dile getiren Arslan, “Geleneksel giysiler Samsun’da en az 100 yıl öncesine kadar giyilen kadın ve erkek giysileri. Çok titiz bir çalışma yaptık Samsun’da giyilen bu giysilerle ilgili literatür çalışması yaptık ancak belirlenen kentlere gidip giysileri yerinde inceledik.

Sandıklardan giysileri çıkardık. Yöresel dokumalarını nakışlarının birçoğunu yerinde gördük. Kumaşı, işlemesi, el sanatları, dokumasıyla birebir olarak orijinaline uygun şekilde bu giysileri hazırladık” şeklinde konuştu.

’40 kişilik ekiple hazırlandı'

40 kişilik bir ekiple bu projenin gerçekleştirildiğini söyleyen Arslan, “Bizim yaptığımız çalışmalar aslında çok önemli ve desteklenmesi gereken çalışmalar. Elde ettiğimiz verilerin gelecek kuşaklara aktarımı için bir katalog basımı düşünüyoruz. İnsanların elinde bir kaynak olacak. Ülkemizin tanıtımı için, Anadolu’nun tanıtımı için de çeşitli ulusal ve uluslararası platformlarda Anadolu insanını giyim kuşam kültürünü tanıtmak istiyoruz.

Yabancı ülkelerde sergilemeyi çok arzu ediyoruz. Gençlerin büyüklerinin giydikleri giysileri onlara tanıtarak geçmişleriyle bağ kurmalarını sağlamak istiyoruz. Ekibime ve bu çalışmada yer alan bütün arkadaşlarıma teşekkür ediyorum” dedi.

• Etiketler
• #samsun
• #kıyafet
• # mozaik
• #anadolu
• #olgunlasma enstitüsü